Wat is een opvullegaat?

Wettelijk langslevende regeling

Het wettelijke uitgangspunt is dat bij het overlijden van de eerste ouder, de langstlevende ouder en de kinderen allemaal een gelijk erfdeel krijgen. De langstlevende ouder geniet een vrijstelling voor de erfbelasting van € 795.156 (2024). Kinderen hebben slechts een vrijstelling van € 25.187 (2024). Als de kinderen meer erven dan de vrijstelling, moet er over het meerdere erfbelasting worden betaald. Na het overlijden van de eerste ouder, moet de langstlevende ouder deze erfbelasting over de erfenis van de kinderen betalen. Dit is 10% tot een bedrag van € 152.358 en 20% over het meerdere. De bedragen kunnen dus fors oplopen. Als het geld "vastzit" in de stenen van het huis, kan het lastig zijn om geld vrij te maken om de erfbelasting te kunnen betalen. Wat veel mensen niet weten is dat de overwaarde van de woning of het afgeloste deel van de woning tot het vermogen worden gerekend en daarover dus erfbelasting moet worden betaald.

Wil je meer informatie over de erfbelasting? Klik hier voor het artikel 'Wanneer moet je erfbelasting betalen?'.

Voorkom het betalen van erfbelasting na het eerste overlijden

Om te voorkomen dat je erfbelasting moet betalen na het eerste overlijden, is een flexibel testament met opvullegaat een oplossing. Via het opvullegaat kan door de langstlevende ouder alsnog gekozen worden voor een andere verdeling. De langstlevende ouder vult met het opvullegaat zijn of haar eigen erfenis aan, ten koste van de erfenis van de kinderen. Zodat er per saldo geen belasting over de erfdelen van de kinderen hoeft te worden betaald.

Opvullegaat en belasting betalen

Na het eerste overlijden ontvangt de langstlevende ouder een aangifteformulier erfbelasting van de Belastingdienst. Hierop kan de verdeling worden aangegeven. Vaak wordt er gekozen om de kinderen alléén de vrijstelling te laten erven en de rest van de erfenis van de kinderen onder te brengen in de vrijstelling van de ouder die nog leeft. Deze ouder heeft immers een vrijstelling van maar liefst € 795.156. Per saldo hoeft er dan na het eerste overlijden geen erfbelasting te worden betaald. Als beide ouders zijn overleden, erven de kinderen wat over is. Daarover betalen zij dan erfbelasting. De kinderen kunnen dan nog een keer gebruikmaken van de vrijstelling. Als de langstlevende ouder veel van het vermogen heeft opgemaakt, hoeft er veel minder erfbelasting te worden betaald door het opvullegaat. Het resultaat is dan zowel uitstel als besparing van de erfbelasting.

Het voordeel van een opvullegaat is dat er bij het eerste overlijden géén belasting hoeft te worden betaald over de kindsdelen. Afhankelijk van de omvang van de erfenis, is dat automatisch het geval als de kindsdelen per kind onder de vrijstelling blijven of na gebruikmaking van het opvullegaat door de langstlevende ouder, waardoor de kindsdelen onder het bedrag van de kindvrijstelling worden gebracht.

Lees op de website van de belastingdienst hoe de aangifte erfbelasting in zijn werk gaat: Belastingdienst.nl/in-4-stappen.

Uitleg filmpje over opvullegaat

We leggen in dit filmpje in een paar minuten helder uit wat opvullegaat is, en hoe je dit zelf kunt regelen: